Του Τάσου Παπαδόπουλου
Κίνηση ματ, απέναντι στην αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας, έκανε εν μέσω Μεγάλης Εβδομάδας η κυβέρνηση, υπό την πίεση και της Ε.Ε., που ζητούσε επίμονα από την Αθήνα, να υποβάλει στις Βρυξέλλες έως τις 27 Απριλίου τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Χάρτη της χώρας. Σε αυτόν αποτυπώνεται η μεγίστη δυνατότητα των θαλασσίων ελληνικών ζωνών, που ταυτίζεται με τον χάρτη της Σεβίλλης, που ετοιμάστηκε για λογαριασμό της Ε.Ε. το 2020. Έκτοτε η Τουρκία με επανειλημμένες διακηρύξεις και απειλές, απαιτούσε από την Ελλάδα να αποκηρύξει τον χάρτη αυτό και το περιεχόμενό του.
Η ελληνική κυβέρνηση δια του ΥΠΕΞ δήλωσε, ότι με τον χάρτη αυτόν αποτυπώνονται τα απώτατα δυνητικά όρια της υφαλοκρηπίδας και κάλεσε την Τουρκία να προσέλθει σε διάλογο, και εφ’ όσον δεν υπάρξει θετική κατάληξη, να συμφωνηθεί η προσφυγή στο Δικαστήριο της Χάγης.
Ο χάρτης που δημοσιοποίησε η Ελληνική κυβέρνηση δίνει την δυνατότητα στην χώρα μας να χρησιμοποιήσει τον θαλάσσιο αυτό χώρο, για κάθε μορφής ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Με αυτόν τον χάρτη καταργείται εν τις πράγμασι, τόσο το Τουρκολιβυκό μνημόνιο, όσο και το αυθαίρετο αφήγημα της λεγόμενης «γαλάζιας πατρίδας».
Η αρχική αντίδραση της Άγκυρας ήταν ήπια. Δήλωσαν ότι δεν αναγνωρίζουν τον χάρτη, και ότι πρόκειται να καταθέσουν στον ΟΗΕ το δικό τους αφήγημα για την δικαιοδοσία τους στο Αιγαίο. Ανάλογη κίνηση προς στα Ηνωμένα Έθνη, αναμένεται, πέρα από την Ε.Ε., να κάνει και η Αθήνα.
Τα κόμματα στην Ελλάδα δεν βρήκαν κανένα καλό λόγο να πουν. Αντίθετα στις δηλώσεις τους κατηγορούν την κυβέρνηση, ότι καθυστέρησε να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Τέτοια μιζέρια και μεμψιμοιρία δεν έχει προηγούμενο. Ούτε ένα ναι μεν αλλά, που συνηθίζεται σε αυτές τις περιπτώσεις.
Πάντως για να δει κανείς το μείζον, και όχι το έλασσον, στην αντίπερα όχθη του Αιγαίου επισημαίνουν, ότι παράλληλα με τον χάρτη, η Ελλάδα παρουσιάζει με τον πιο επίσημο τρόπο τις θέσεις της, επιφυλάσσοντας για τον εαυτό της, το δικαίωμα της επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια. Παράλληλα στην Άγκυρα σημειώνουν ότι η Ελλάδα, εμφανίζει το Καστελόριζο με πλήρη επήρεια, ως προς το θαλάσσιο χώρο που του αναλογεί, με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και όχι αυτό που επινόησε ο Ερντογάν.
Όπως είναι γνωστό ο χάρτης αυτός βασίστηκε στο νόμο 4001 του 2011, που ορίζει ως μέση γραμμή το όριο των περιοχών που δεν έχουν οριοθετηθεί. Σε ότι αφορά την Ιταλία και την Αίγυπτο ο χάρτης συμπίπτει με την υπάρχουσα οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας, ενώ στην Λιβύη και την Τουρκία που δεν έχει υπάρξει συμφωνία, υπολογίζεται η μέση γραμμή.
Βεβαίως η πολύ προσεγμένη διατύπωση αναφέρεται στα απώτατα όρια αφήνοντας περιθώρια στην υπό εξέλιξη διαπραγμάτευση με την Τουρκία, με την ταυτόχρονη επισήμανση ότι η Ελλάδα δεν θα απεμπολήσει τα δικαιώματά της που απορρέουν από το Δίκαιο της Θάλασσας.
Ο χάρτης αυτός μολονότι δεν συνιστά οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας εν τούτοις αποτελεί αναμφισβήτητα πρόκριμα για την μελλοντική χάραξή τους. Κι αυτό γιατί ήδη ο ελληνικός Θαλάσσιος Χωροταξικός Χάρτης, στην περίπτωση της Ιταλίας και της Αιγύπτου, συμπίπτει με αυτόν που έχει ήδη συνομολογηθεί.
Επιτέλους βλέπουμε η Ελλάδα να ορθώνει το ανάστημα της και να αποβάλει το φοβικό σύνδρομο, που την διακατείχε εδώ και 50 και πλέον χρόνια, από την εποχή της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Κι αν το δει κανείς και σημειολογικά την Μ. Τετάρτη παράλληλα με την παρουσίαση του χάρτη, στο ΚΥΣΕΑ που συνεδρίασε, αποφασίστηκε και το 12ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα, που θα ενισχύσει σημαντικά την αμυντική θωράκιση της χώρας.
Όλα αυτά, με την ελπίδα κάποτε να λογικευτεί η γειτονική μας χώρα, και να πάψει να απειλεί την Ελλάδα, διαπιστώνοντας ότι, ο αναθεωρητισμός της, στην περιοχή του Αιγαίου και στην Ανατολική Μεσόγειο, δε έχει ελπίδες να καρποφορήσει…