Περί φορολογίας και φοροδιαφυγής
Του Γιώργου Λ. Νικολόπουλου *
Του Έλληνος ο τράχηλος ζυγό δεν υπομένει... Παροιμία που έλκει τη γενεσιουργό καταγωγή στην Τουρκοκρατία.
Τότε που οι φόροι ήταν δυσβάσταχτοι και ξεκινά ...η φοροδιαφυγή, αρχικώς με το μπαξίσι, προκειμένου να πληρώνεται μικρότερος φόρος στους Τούρκους.
Ο δυσβάστακτος κεφαλικός φόρος , το εξελληνισμένο χαράτσι, από τη Τουρκική λέξη Haraç
Πρόκειται για ατιμωτικό κεφαλικό φόρο, ο οποίος επιβλήθηκε από τους πρώτους χρόνους του Ισλαμισμού. Ήταν η αποζημίωση για την παραχώρηση του δικαιώματος να ζει κανείς και να λατρεύει τον θεό του. Κάθε χριστιανός από το δωδέκατο έτος της ηλικίας του και μέχρι τον θάνατό του όφειλε να εξαγοράζει κάθε χρόνο την άδεια αυτή.
Πλήρωνε τον φόρο και παραλάμβανε από τον εισπράκτορα την προσωπική του απόδειξη, η οποία λεγότανε χαράτσι. Η απόδειξη ήταν χάρτινη και είχε κάθε χρόνο διαφορετικό χρώμα, έφερε δε το εξής κείμενο: "ο φέρων το παρόν έχει την άδειαν να φέρη επί έν έτος την κεφαλήν επί των ώμων του".
Με απλά λόγια, η βαριά φορολογία και η φοροδιαφυγή, είναι "δίδυμες" αδελφές. Κατά μία ιστορική εκδοχή και η φράση «πλήρωσε τα μαλλιά της κεφαλής του», έχει καταγωγή από τη περίοδο της Τουρκοκρατίας, όταν οι "ραγιάδες πλήρωναν φόρο για τη μακριά κόμη τους".
Οι οπλαρχηγοί της Επανάστασης του '21, κατά την ίδια ερμηνεία είχαν μακριά μαλλιά περιφρονώντας τους Τούρκους και αμφισβητώντας την εξουσία τους. Η φοροδιαφυγή λοιπόν ήταν ένας τρόπος επιβίωσης, εκείνα τα χρόνια. Ίσως έγινε "έξις δευτέρα φύσις". Και στις ημέρες μας "εθνικό σπορ".
Δεν υπάρχει Κράτος που να μην στηρίζει τα έσοδα του στη φορολογία των μονίμων και αλλοδαπών κατοίκων.
Κάθε ευνομούμενη Πολιτεία, προσπαθεί να πατάξει τη φοροδιαφυγή και να ελαφρύνει τη φορολόγηση των υπηκόων. Πόσο το πετυχαίνει;
Από τη μακρά ενασχόληση με το οικονομικό ρεπορτάζ και τη πενταετή θητεία στη θέση του Προϊσταμένου του Γραφείου Τύπου του Υπ. Οικονομικών, ξεχωρίζουν στη μνήμη μου:
- οι "συμβουλές" της Χιλιανής κ. Καζανέγκρα, στελέχους του ΔΝΤ που είχε συντάξει ολόκληρη έκθεση για το υπουργείο Οικονομικών στις αρχές της δεκαετίας του '90, όταν υπουργός ήταν ο αείμνηστος Γιάννης Παλαιοκρασσάς και είναι διαρκούς επικαιρότητας, για τις διαχρονικές προσπάθειες- από τη Μεταπολίτευση και μετά- να περιορισθεί το τέρας της φοροδιαφυγής.
-η δεύτερη "συμβουλή", για το φορολογικό σύστημα της Ολλανδίας. Το οποίο λειτουργεί και ως αέναο "πόθεν έσχες", σε τρόπο ώστε να είναι σχεδόν αδιανόητη η φοροδιαφυγή.
Ένα φορολογικό σύστημα το οποίο αφορά και τους μονίμους κατοίκους και τους αλλοδαπούς που εργάζονται στη χώρα αυτούς δηλαδή που " λαμβάνουν ολλανδικά εισοδήματα, και θα πρέπει να καταβάλουν φόρο εισοδήματος στην Ολλανδία."
Εισοδήματα από 3 πηγές:
Α. το εισόδημα που σχετίζεται με την ιδιοκτησία ή την απασχόληση στο σπίτι, δηλαδή μισθών, επιχειρηματικών κερδών, συντάξεων, τακτικών παροχών και ακίνητης περιουσίας που κατέχει ο ιδιοκτήτης.
Β. σημαντικά εισοδήματα από τόκους και
Γ. έσοδα από επενδύσεις και αποταμιεύσεις.
Με αυτό τον τρόπο έχουν "πλήρη οικονομική απεικόνιση" του καθενός, από την πρώτη στιγμή που πιάνει δουλειά και εικόνα κάθε χρόνο πως κι αν μεταβάλλεται η οικονομική του κατάσταση.
Μήπως να ρίξει μια ματιά η ΑΑΔΕ; Για να μην έχουμε ούτε φοροδιαφυγή ούτε "ευκατάστατους", που εισπράττουν επιδόματα "φτώχειας" ή "κοινωνικής στήριξης".
George L. Nikolopoulos, Journalist, e-mail:
- Δημοσιεύθηκε