Η «δική μου» Ναυτεμπορική

Η πρώτη και η τελευταία σελίδα του τελευταίου φύλλου της εφημερίδας, που εκδόθηκε με διευθυντή τον γράφοντα, το 2004.

Στο τρισέλιδο κείμενό μου για τα 100 χρόνια της "Ναυτεμπορικής"  δεν χώρεσαν αναφορές σε συναδέλφους με τους οποίους έζησα στα χρόνια της παραμονής μου στην εφημερίδα· με εξαίρεση κάποια διευθυντικά στελέχη,  τα οποία περιλαμβάνονταν στο λήμμα της Εγκυκλοπαίδειας του Τύπου που αναδημοσίευσα. 

Ωστόσο, πριν προχωρήσω στη συμπλήρωση του κειμένου, θέλω να αποκαταστήσω μια ανεπίτρεπτη παράλειψη, τόσο δική μου όσο και του Παναγιώτη Μήλα, στη συνέντευξη που δώσαμε το πρωί της Κυριακής 31/3/2024 στο https://www.naftemporiki.gr/ntv/  για τα 100 χρόνια. (O Λ. Ταγματάρχης συζητά με τους Δ. Κουμπιά και Π. Μήλα για τα 100 χρόνια της «Ναυτεμπορικής»).

Όταν ο Λάμπης Ταγματάρχης μάς ζήτησε να αναφέρουμε σημαντικούς συντάκτες της εφημερίδας επί των ημερών μας, μιλήσαμε για διευθυντικά στελέχη κυρίως αλλά όχι για το σημαντικότερο «εργάτη» της "Ναυτεμπορικής", τον πυλώνα του οικονομικού ρεπορτάζ, το  Χρήστο Τριήρη, που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 96 ετών το Σάββατο, 11 Σεπτεμβρίου του 2021. Αποκαθιστώ, όσο γίνεται, την παράλειψη με δυο αναρτήσεις για τον αείμνηστο συνάδελφο·  του Π. Μήλα στο https://www.catisart.gr/ και μια του ιστορικού στελέχους της εφημερίδας Κίμωνoς Στεριώτη, που δημοσιεύονται ταυτόχρονα με το παρόν στις ΑΠΟΨΕΙΣ.         
Ας ξαναπιάσουμε λοιπόν την ιστορία (μου) στην εφημερίδα από την αρχή. Μέχρι το καλοκαίρι του 1992 ήμουν διευθυντής της – επίσης οικονομικής – εφημερίδας "Κέρδος" και τέλη Αυγούστου συναντήθηκα με την εκ των εκδοτριών της "Ναυτεμπορικής" Μαριέττα Αθανασιάδου, προκειμένου να αναλάβω τη δημοσιογραφική αναδιοργάνωση της εφημερίδας. Η προαναφερόμενη, διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας, και οι αδελφές της Ειρήνη Αθανασιάδου, πρόεδρος, και Αγγέλα Αθανασιάδου-Κοντογούρη, αντιπρόεδρος, λίγο πριν είχαν αναλάβει τις τύχες της "Ναυτεμπορικής", σκοπεύοντας να αλλάξουν το ύφος και την εμφάνιση του φύλλου, εμπλουτίζοντας την ύλη του και το έμψυχο υλικό, εφόσον και όπου χρειαζόταν, διατηρώντας βέβαια τη γραμμή και προπάντων το ήθος της εφημερίδας.

Αρχές Σεπτεμβρίου ξεκίνησε η προσπάθεια, μ’ εμένα «σύμβουλο έκδοσης», χωρίς ωστόσο να θιγεί η ιεραρχία της εφημερίδας. Διευθυντής σύνταξης ο Νίκος Σαρανταένας, αρχισυντάκτης ο Γιάννης Αγγούρης και αναπληρωτής διευθυντής-οικονομικός διευθυντής και ουσιαστικά CEO της επιχείρησης – ο Λάμπρος Λυκογεώργος. Ένας άνθρωπος που συνέβαλε τα μέγιστα στην ανασυγκρότηση της επιχείρησης, με αποκορύφωμα την επιτυχημένη είσοδό της στο Χρηματιστήριο. Κατά την άποψή μου, μετά την αποχώρηση του Λυκογεώργου το 2000, λόγω συνταξιοδότησης, άρχισε το… ξήλωμα του πουλόβερ, που οδήγησε 21 χρόνια αργότερα στην αλλαγή ιδιοκτησίας.  
Μέχρι τότε πάντως, πέρα από την άψογη συνεργασία με τον Λυκογεώργο – παρά τις μικροδιαφωνίες μας σε οικονομικά θέματα, αφού πάντοτε οι οικονομικοί διευθυντές ήταν σφιχτοί στα «θέλω» της Σύνταξης – άψογη ήταν η συνεργασία και με τη Μαριέττα Αθανασιάδου· ήταν η πρώτη φορά που διαπίστωνα πως μιλάω την ίδια γλώσσα με εκδότη. Και έχω γνωρίσει πολλούς.        
Μέχρι που εισέβαλαν στην εφημερίδα «τεχνοκράτες», άσχετοι με τον χώρο. Το 2004 αποχώρησα και λίγα χρόνια αργότερα, με αλλαγές που έγιναν στην εταιρεία, η Μ. Αθανασιάδου από διευθύνουσα σύμβουλος έγινε μη εκτελεστικό μέλος του Δ.Σ. και την επιχείρηση ανέλαβαν οι αδελφές της.
Αναλαμβάνοντας, το 1992, η πρώτη κίνηση ήταν να γνωρίσω το συντακτικό δυναμικό. Γνώριζα αρκετούς κοινωνικά, αλλά επαγγελματικά είχα συνεργαστεί με ελάχιστους. Στην τελευταία κατηγορία ήταν ο Κίμων Στεριώτης και ο Δημήτρης Πλακούτσης με τους οποίους συνεργάστηκα στις "24 Ώρες" του Κοσκωτά·  και οι δυο εργάζονταν παράλληλα στη  "Ναυτεμπορική". Έχοντας εκτιμήσει τη δουλειά τους, όταν το 1989 ανέλαβα τη διεύθυνση του "Κέρδους" θέλησα να τους «κάνω μεταγραφή», προσφέροντας περισσότερα χρήματα. Και οι δυο αρνήθηκαν, λέγοντας ότι «δεν εγκαταλείπουν» την εφημερίδα τους. Ευτυχώς τελικά, γιατί με βοήθησαν αποφασιστικά στην αναγέννηση της "Ναυτεμπορικής". Και οι δυο έγιναν αργότερα διευθυντές σύνταξης της εφημερίδας.
Όταν  ανέλαβα, η εφημερίδα είχε 40 συντάκτες – που κάποια στιγμή, επί διεύθυνσής μου, έφτασαν τους 90· με αυξομειώσεις, κυρίως λόγω συνταξιοδότησης. Στο δυναμικό της κορυφαίοι οικονομικοί ρεπόρτερ , όπως (αλφαβητικά)  οι Ανδρέας Δαλδάκης, Σωτήρης Καψώχας, Γιώργος Κούρος και Δημήτρης Πλακούτσης – αργότερα διευθυντής σύνταξης, με προεξάρχοντα το Χρήστο Τριήρη.  Στην πορεία προστέθηκε στην ομάδα και ο Παναγιώτης Κακούρης, σήμερα εκ των αρχισυντακτών της εφημερίδας.    
Βρήκα μια σχεδόν πλήρη εφημερίδα· λέω «σχεδόν» γιατί διαπίστωσα ότι δεν υπήρχαν συντάκτες ύλης! Ο διευθυντής σύνταξης και ο αρχισυντάκτης έβαζαν τίτλους στα κείμενα, έλεγαν πού πάει το καθένα και τις σελίδες τις «έκλειναν» οι τυπογράφοι ακολουθώντας μια μόνιμη σελιδοποίηση. Ακόμη και την πρώτη σελίδα, με «γυρίσματα» στις εσωτερικές. Υπήρχαν μόνο δυο εσωτερικοί συντάκτες, ο Χρήστος Μπέλλος και ο Γιώργος Χαρτσιάς, με το δεύτερο να εκτελεί ενίοτε και χρέη γραφίστα.  
Ο προϊστάμενος του τυπογραφείου Σπύρος Τσουμάκος και ο άμεσος συνεργάτης του Γιωργος Παναούσης, λειτουργούσαν σαν… art director. Ο Παναούσης, όταν η εφημερίδα πέρασε στη νέα τεχνολογία το 1981, ήταν από τους λίγους τυπογράφους που έγιναν φωτοσυνθέτες. Οι περισσότεροι βγήκαν στη σύνταξη· κάποιοι σε νεαρή ηλικία… Όταν αποχώρησε ο πρώτος, επικεφαλής του τυπογραφείου ανέλαβε ο Στέλιος Κωνσταντινίδης, που ήταν και  πρόεδρος της ΕΤΗΠΤΑ, της Ένωσης των τυπογράφων. Γράφοντας για το ατελιέ -  εξέλιξη του τυπογραφείου – θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθώ στους στενούς συνεργάτες μου σελιδοποιούς· το Γιώργο Γιατζόγλου που «έφυγε» νωρίς, το Δημήτρη Δημητρίου, το Στράτο Αντωνόπουλο και τον Αντώνη Καρούσο με τα περίτεχνα γραφήματά του, που στόλιζαν τις σελίδες.
Ξεκίνησα τον επανασχεδιασμό του φύλλου, ακολουθώντας τη συνταγή άλλων εφημερίδων στις οποίες εργάστηκα. Στο "Έθνος" αντιγράψαμε το κασέ, το layout, της βρετανικής  "Daily Mail", στις "24 Ώρες" της αμερικάνικης  "USA TODAY" και στο "Κέρδος" της γαλλικής "L' Expansion". Στη "Ναυτεμπορική", μοντέλο ήταν η σελιδοποίηση της γαλλικής οικονομικής εφημερίδας "Les Echos", που το στιλ της ταίριαζε με το δικό μας. Φυσικά για να υλοποιηθεί ο σχεδιασμός, έπρεπε να έρθουν συντάκτες ύλης.
Οι πρώτοι που προσελήφθησαν ήταν κατά σειρά ο Παναγιώτης Μήλας και ο Χρήστος Μαραβελίδης, που πλαισιώθηκαν από τους δυο εσωτερικούς συντάκτες, οι οποίοι με ταχύρρυθμη εκπαίδευση, έγιναν συντάκτες ύλης. Σύντομα ο Μήλας ανέλαβε αρχισυντάκτης ύλης και αργότερα ο Μαραβελίδης προήχθη σε διευθυντή ειδικών εκδόσεων.       
Άλλοι συντάκτες ύλης, που εργάστηκαν ή εξακολουθούν να εργάζονται στην εφημερίδα – πάντοτε αλφαβητικά – ήταν: Πέπη Γρηγοριάδου, Βασίλης Καραγιάννης, Κώστας Λεονταρίδης, Λένα Μπέλλου, Δημήτρης Παρούσης, Γιάννης Σαραντόπουλος, Γιώργος Χαρτσιάς, Σωτήρης Χρυσαφόπουλος και Γιώργος Ψιάχος.   
Η πρώτη, ξεκίνησε από τη «Διόρθωση» κάνοντας παράλληλα και ρεπορτάζ Media, για να περάσει αργότερα στην «Ύλη» του καθημερινού φύλλου και των εβδομαδιαίων εκδόσεων Real Estate, Executive-Αγορά Στελεχών, Μικρομεσαίοι, E-Working-ένθετο Πληροφορικής. Και όταν εκδόθηκαν τα τριμηνιαία περιοδικά – ένα κάθε μήνα –  Business & Τουρισμός, AgroBusiness, Μνήμη & Business, ανέλαβε και την αρχισυνταξία τους.       
Από τη «Διόρθωση» εξάλλου ξεκίνησε και ο Χρήστος Δόγας, για να αναλάβει στη συνέχεια τη διεύθυνση του site και αργότερα, έως το 2019, τη διεύθυνση της εφημερίδας. Και μια  που γράφω για τη «Διόρθωση», αναφέρω τους και τις συναδέλφους που καθημερινά… ξόρκιζαν τον δαίμονα του τυπογραφείου, που ήταν ακόμη: Χρήστος Βλάχος, Διονύσης Γιαννόπουλος, Παναγιώτα Κάππα, Έλλη Κοντονάσιου, Αγγελική Κοτσοβού, Δημήτρης Κουκάς, Μυρτώ Σταμπόρη, Παναγιώτης Στρογγυλός. Και δεν ξόρκιζαν μόνο τον δαίμονα του τυπογραφείου …      
Διευθυντικά στελέχη της εφημερίδας ήταν ο Μάκης Ανδρονόπουλος – σύμβουλος έκδοσης, οι Διονύσης Κεφαλάκος, Νίκος Φραντζής, Κίμων Στεριώτης – διευθυντές σύνταξης, και Δημήτρης Καλαντζής – διευθυντής ειδικών εκδόσεων. Ο δεύτερος με διαδέχθηκε στη διεύθυνση της εφημερίδας, για να τον διαδεχθεί στη συνέχεια ο τρίτος.       
Ο Διον. Κεφαλάκος ήταν και διευθυντής του περιοδικού AgroBusiness, ενώ το       Business & Τουρισμός διηύθυνε ο Μάριος Αγγελής. Στα έντυπα πληροφορικής – Μνήμη, Μνήμη & Business, E-Working – υπεύθυνοι ήταν οι Γιάννης Χαλαβαζής, Γιάννης Ριζόπουλος και Παναγιώτης Ανδριανέσης.

Τα περιοδικά  Business & Τουρισμός,  ΑγροBusiness,  Μνήμη & Business και Digital Business, σχεδιασμένα από τη Βαλεντίνα Βιγιέγκας - Νίκα, που πρωτοκυκλοφόρησαν ως τριμηνιαία (ένα κάθε μήνα) στις αρχές του 1998. Το Μνήμη άλλαξε όνομα το 2000, με υπόδειξη του Τμήματος  Μάρκετινγκ και έγινε Digital.

ΠΕΡΝΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ, θα ξεκινήσω με το Ναυτιλιακό και Πειραϊκό, από τα σημαντικότερα, ακόμη και βάσει του τίτλου  της εφημερίδας. Αρχικά επικεφαλής ήταν ο Σωτήρης Αράπης, με συνεργάτη τον Ηρακλή Κόφφα (γνώριμό μου από τη "Ελευθερία") και στη συνέχεια οι Γιώργος Σκορδίλης και Μηνάς Τσαμόπουλος.       
Στα άλλα «θεσμικά» ρεπορτάζ, υπουργείων, επιμελητηρίων, οργανισμών και ασφαλιστικών εταιρειών, οι Τζίνα Αγγούρη, Φάνης Ζώης (μόνιμα αιρετός εκπρόσωπος των εργαζομένων στην ΕΣΗΕΑ, μετά την Έστα Σωτηροπούλου), Τέτη Ηγουμενίδη, Καίτη Θεοδοσοπούλου, Μιχάλης Καϊταντζίδης, Χάρης Κοντοκόλιας, Άρης Μουσούρης, Μαρίνα Μπρούσκου, Άννα Παπαδομαρκάκη, Στέλιος Σαράντης,  Έστα Σωτηροπούλου και Πλάτων Τσούλος. Ο τελευταίος είναι σήμερα Διευθυντής Σύνταξης & Έκδοσης της εφημερίδας.  
ΣΤΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ, που άρχισε να δημιουργείται  το 1992, με πρωτεργάτη τον Κιμ. Στεριώτη, οι Βίκυ Βαμιεδάκη, Μάνος Βούλγαρης, Ρίτα Ζαχαριάδου, Στέλιος Ιωάννου, Μελίνα Καλαμπόκα, Λίλα Κατσούλη, Βαγγέλης Νικολακάκης, Μαίρη Παπακωνσταντίνου και Ιφιγένεια Πλευράκη. Η Κατσούλη ανέλαβε υπεύθυνη ροής στο www.naftemporiki.gr και τράβηξε… ατέλειωτο κουπί στο site στο ξεκίνημά του.     
Δημιουργός του site, από τεχνικής πλευράς, ο Γιώργος Ζαφόλιας.   
ΤΗΝ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑ και ειδικότερα το Χρηματιστήριο παρακολουθούσαν η Τζούλη Ζαφόλια, ο Κώστας Ιωαννίδης και ο Σταύρος Μονεμβασιώτης. Τραπεζικό και ελεύθερο οικονομικό η Άννα Δόγα, ο Χρήστος Ζιώτης, ο Πέτρος Κρυσταλλάκος και η Λίλυ Σπυροπούλου.   
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ και  μεταφραστικό, αρχικά προϊστάμενος ο Μαρίνος Μαλισιάνος, πλαισιωμένος από τον Θανάση Αδαμόπουλο, τη Νάνσυ Αγγελοπούλου και την Έφη Τριήρη. Ο Αδαμόπουλος, σήμερα εκ των αρχισυντακτών της εφημερίδας, συνέβαλε αποφασιστικά στην επιτυχία της συνεργασίας κατ’ αρχάς με τους “Financial Times” και στη συνέχεια με τη “The Wall Street Journal”. Θέματα ΕΟΚ και Κοινοτικών  Προγραμμάτων η Μαρία Μαρκοπούλου και ανταποκριτές στις Βρυξέλλες οι Κωστής Βέρρος και Νίκος Μπέλλος.  
ΚΑΙ ΠΕΡΝΑΜΕ ΣΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ, που με Φοίβο Καρζή, Καρίνα Λάμψα, Αχιλλέα Τζοάννο και Δημήτρη Χατζηδημητρίου, δεν είχε τίποτα να ζηλέψει από τα αντίστοιχα τμήματα των μεγάλων πολιτικών εφημερίδων. Βουλή, ο Γιάννης Χαραλαμπόπουλος. Στο τμήμα ήταν ενταγμένοι  ο Γιώργος Γερακάρης, δικαιοσύνης – δικαστηριακό και ο αστυνομικός συντάκτης Τάκης Τερζής.     
Και βέβαια, από μια εφημερίδα που ήθελε να είναι πλήρης, δεν ήταν δυνατό να λείπουν ΤΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΘΛΗΤΙΚΑ. Στο πολιτιστικό η Κατερίνα Ανέστη – υπεύθυνη του εβδομαδιαίου ενθέτου Τέχνη & Ζωή, ο Στέλιος Αρτεμάκης, ο Γιώργος Κουλουβάρης και η Ξένη Μουχίμογλου. Χρονογράφημα και ελεύθερα θέματα η Κατερίνα Τζωρτζινάκη.
ΣΤΟ ΑΘΛΗΤΙΚΟ, διαδοχικά, οι Νίκος Γαβαλάς, Χρήστος Μεγγλίδης, Δημήτρης Γρηγορόπουλος και Θέμης Τόγιας.
Ολοκληρώνοντας τα της Σύνταξης στην Αθήνα, θα αναφερθώ στο Τμήμα των Διακηρύξεων που «έδινε αναγνώστες» στην εφημερίδα, επεξεργαζόμενο ό,τι δημοσιευόταν «πληρωμένο» σε άλλα έντυπα και μαζί με αυτά που καταχωρίζονταν σ’ εμάς, ήταν πηγή προσοδοφόρας ενημέρωσης για το κοινό μας. Το αποτελούσαν οι Γεωργία Γεωργοπούλου, Ματίνα Κανελλάκου και Ζωή Παπαζάχου. Και οι τρεις ασχολούνταν περιστασιακά και με το ελεύθερο επιχειρηματικό ρεπορτάζ.        
Αποφασιστική στην εμπορική επιτυχία της εφημερίδας, ιδιαίτερα στα «αφιερώματα», στα περιοδικά καθώς και  στη διοργάνωση εκδηλώσεων πανελλαδικά, ήταν η συμβολή του Τμήματος Μάρκετινγκ και των παραγωγών διαφήμισης, με επικεφαλής τον Θόδωρο Αγγελόπουλο· το 2000 τον διαδέχθηκε ο Χρήστος Προφίλης. Διαχρονική στο Τμήμα η Θάλεια Γκύλλη· τη βρήκα στην εφημερίδα και παραμένει, συμπληρώνοντας 50 χρόνια στη  "Ναυτεμπορική"!   
Από τις  οικονομικές υπηρεσίες θα αναφέρω ακόμη το ζεύγος Διαμάντη, τον Θανάση και τη Ρίτα, τον  Δημήτρη Αλωνιστιώτη και τον «προσωπάρχη» Παναγιώτη Κουτσομιχάλη. Φυσικά υπήρχαν κι άλλοι, αλλά με αυτούς είχα στενότερη συνεργασία. Ο Γιάννης Περλεπές, που πήρε τη θέση του Λυκογεώργου, ήταν CΕO όταν αποχώρησα, το 2004.
Δυναμική ήταν η παρουσία της "Ναυτεμπορικής" και στη Βόρεια Ελλάδα, με άρτια στελεχωμένο Γραφείο Θεσσαλονίκης. Με ανταποκριτές την Άννυ Καρολίδου, τον Γιώργο Χριστοφορίδη,  τον Θωμά Τσίμπα και τον Δημήτρη Λουκά και δραστήριους παραγωγούς διαφήμισης. Οι προαναφερθέντες, συντάκτες και παραγωγοί, συνέβαλλαν αποφασιστικά και στις Ειδικές Εκδόσεις, κυρίως στο ετήσιο αφιέρωμα για τη ΔΕΘ. Επικεφαλής του Γραφείου ο Αλέκος Μπουργαζλής. Τη Θεσσαλία την κάλυπτε δημοσιογραφικά η Ρέα Τσιάχα.       
Ταυτόχρονα λειτουργούσαν γραφεία της "Ναυτεμπορικής" στον Πειραιά – με επικεφαλής τους Σωτ. Αράπη και Ηρ. Κόφφα, που τους διαδέχθηκε ο Παναγιώτης Αντωνιάδης, στην Κόρινθο και στα Χανιά. Επίσης, αντιπρόσωποι της εφημερίδας υπήρχαν ακόμη σε μεγάλες πόλεις όπως: Άργος – Ναύπλιο, Αίγιο, Αλεξανδρούπολη, Βόλος, Δράμα, Ηράκλειο, Ιωάννινα, Καβάλα, Κατερίνη, Κέρκυρα, Λαμία, Λάρισα, Μυτιλήνη, Ξάνθη, Πάτρα, Ρόδος, Σέρρες, Τρίκαλα, Χανιά και Χίος.
Τελευταία αναφορά μου σε πρόσωπο – όχι έσχατη, αλλά για να κλείσω με αυτήν – η Ντίνα Λύκου. Γραμματέας και δεξί χέρι εκδοτών και διευθυντών, από το 1977 έως το 2010.

Η νέα μορφή του φύλλου εμφανίστηκε την Τρίτη 1^η Δεκεμβρίου 1992. Στις  φωτογραφίες η πρώτη και η τελευταία σελίδα, που από αυτήν άρχιζε η ενότητα της πολιτικής ειδησεογραφίας. Αριστερά το τελευταίο πρωτοσέλιδο της «παλαιάς»  "Ναυτεμπορικής", Κυριακή 29 Νοεμβρίου. Η Κυριακάτικη έκδοση έγινε Δευτεριάτικη, μερικά χρόνια μετά· για να μην παίρνουν οι συνδρομητές μας τη Δευτέρα μια προχθεσινή και μια χθεσινή εφημερίδα.  

Στο κύριο άρθρο, στη δεύτερη σελίδα, έγραφα υπό τον τίτλο
 Ένα ακόμη βήμα μπροστά

Η ΝΑΥΤΈΜΠΟΡΙΚΗ, λίγο πριν την είσοδό της στον εβδομηκοστό χρόνο από την ίδρυσή της, αλλάζει μορ­φή. Εκσυγχρονίζει και βελτιώνει, την εμφάνισή της,  εμπλουτίζοντας ταυτόχρονα και το περιεχόμενό της.        
ΑΠΟ ΣΗΜΕΡΑ, η Ναυτεμπορική αποδύεται στην προσπάθεια να έρθει πιο κοντά στο σύγχρονο αναγνώστη, καλύπτοντας ακόμη περισ­σότερό τις ανάγκες του για πλήρη ενημέρωση. Οι ανάγκες αυτές εξάλλου διευρύνονται τώρα που – σ’ ένα μήνα από σήμερα, την 1^η Ιανουαρίου 1993 - πέφτουν τα οικο­νομικά σύνορα στην Ευρώπη.      
«Όταν μία οικονομική εφη­μερίδα είναι η πρώτη που κυ­κλοφόρησε στην Ελλάδα, όταν έχει καλύψει όλη την πορεία της οικονομικής ζωής της χώ­ρας τα τελευταία εβδομήντα χρόνια, όταν παραμένει πιστή στην αρχή της για σοβαρή και υπεύθυνη οικονομική ενημέρωση ... θα πίστευε κανείς ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για αλλαγές.        
Κι όμως, τώρα η Ναυτεμπορική κυκλοφορεί ακόμη πιο πλούσια σε ύλη. Με τις τελευταίες ειδήσεις όχι μόνο από το Χρηματιστήριο, τις Διεθνείς Αγορές, το χώρο της Ναυτιλίας και τον επιχειρηματικό κόσμο αλλά και από κάθε τομέα της οικονομίας. Ως και την πιο μικρή λεπτομέρεια! Και με την ίδια αξιοπιστία που την έχει καθιερώσει σαν σύμβολο έγκυρης οικονομικής ενημέρωσης».

 Οι δυο ολοσέλιδες διαφημίσεις που δημοσιεύονταν σε έντυπα ΜΜΕ, για να γνωστοποιηθεί η αλλαγή.

ΟΙ εντός εισαγωγικών παράγραφοι, περιλαμβάνονται στο διαφημιστικό μήνυμα που στηρίζει την προσπάθειά μας. Ωστόσο πρόκειται για ένα μήνυμα που δεν πρέπει να ληφθεί σαν κενός διαφημιστικός λόγος, αφού είναι το ίδιο έγκυρο και υπεύθυνο όπως κάθε δημοσίευμα της Ναυτεμπορικής, εδώ και 70 χρόνια.   
ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ είναι ότι η εφημερίδα διατηρεί το ύφος και το περιεχόμενο που την καθιέρωσαν στη συνείδηση των παραγωγικών τάξεων σαν το απαραίτητο, διαχρονικής αξίας «εργαλείο». Γίνεται όμως πιο ευκολοδιάβαστη, απλοποιώντας την κατανομή της ύλης της. Ύλης που όπως προαναφέρεται, εμπλουτίζεται με περισσότερες ειδήσεις που αφορούν στον επιχειρηματικό κόσμο, αλλά και με θεματογραφία που θα ικανοποιεί όλα τα ενδιαφέροντα του αναγνωστικού κοινού.       
ΕΤΣΙ ώστε οι αναγνώστες που απαιτούν αντικειμενική, ψύχραιμη και αχρωμάτιστη οικονομική αλλά και πολιτική ενημέρωση - ενημέρωση που θα οδηγεί σε συμπεράσματα και δεν θα φορτίζει με εντυπώσεις - θα καλύπτονται πλήρως από τη Ναυτεμπορική.
ΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ, διαχρονική, έγκυρη εφημερίδα που είχε, έχει και θα έχει πρωταρχικό στόχο τη σφαιρική και υπεύθυνη οικονομική ενημέρωση. Την εφημερίδα που για πολλές γενιές επιχειρηματιών ήταν και παραμένει ο απαραίτητος οδηγός, το αναντικατάστατο εργαλείο για κάθε δραστηριότητα, ακολουθώντας τις υποθήκες των δημιουργών της, των αδελφών Πάνου και Τζώρτζη Αθανασιάδη.

 Δεκέμβριος 1996, περιστοιχισμένος από  τους διευθυντές της “Ημερησίας” Νίκο Τσιπλάκο – αριστερά και του “Κέρδους” Σεραφείμ Κωνσταντινίδη – δεξιά, καλεσμένους σε ένα από τα γλέντια που οργάνωνα κατά καιρούς για το προσωπικό της “Ναυτεμπορικής”. Όταν, μέχρι το 1992, ήμουν διευθυντής στο “Κέρδος”, ο πρώτος ήταν διευθυντής έκδοσης και ο δεύτερος διευθυντής σύνταξης στην ίδια εφημερίδα.

ΣΑΝ ΕΠΙΛΟΓΟΣ, το video που προβλήθηκε στο Μουσείο της Ακρόπολης κατά την εκδήλωση για τα 100 χρόνια. Μαζί με τη  “Ναυτεμπορική”, πρωταγωνιστεί και αφηγείται η ηθοποιός Μαρία Ναυπλιώτου. Κι ακόμη, κείμενα και ομιλίες για τα γενέθλια.

https://www.naftemporiki.gr/society/1630219/naytemporiki-100-chronia-istorias-apo-ta-prota-vimata-sti-nea-epochi-vinteo/