Οι συμμαθητές μου κι εγώ

«Δυο από τους πιο καταξιωμένους Έλληνες καλλιτέχνες, συνθέτες και όχι μόνον,  ήταν  οι συμμαθητές μου στη Λεόντειο Λουκιανός Κηλαηδόνης και Βαγγέλης Παπαθανασίου», σημείωνα σε ανάρτηση της 30ής Μαΐου 2024 (https://www.syntaktisylis.gr/index.php/selides/xana-epikairos-o-symmathetes-mou). , προσθέτοντας ότι «θα γράψω εν καιρώ στις ΣΕΛΙΔΕΣ για τους τρεις συμμαθητές μου που διακρίθηκαν στις Τέχνες – ο τρίτος ήταν ο συγγραφέας Βασίλης Αλεξάκης· και οι τρεις έχουν φύγει».
Επανέρχομαι λοιπόν, συνοδεύοντας το κείμενο με εικόνες από το Souvenir της Λεοντείου, όταν τελειώσαμε το λύκειο το 1961.

Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου ήταν ένας από τους τελευταίους μεγάλους Έλληνες μουσικοσυνθέτες. Ένας από τους πρωτοπόρους της ηλεκτρονικής μουσικής που έγινε γνωστός σε όλον τον κόσμο με το μικρό του όνομα: Vangelis. Το 1982, τιμήθηκε με Όσκαρ για την μουσική επένδυση της ταινίας «Οι δρόμοι της φωτιάς», ενώ οι πολυδιάστατες ονειρικές ηλεκτρονικές συνθέσεις του ακούστηκαν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης.
Δεν θα… κομίσω γλαύκα εις Αθήνας γράφοντας για τον Βαγγέλη. Όσοι θέλουν να μάθουν περισσότερα, ας κλικάρουν εδώ: https://www.news247.gr/politismos/mousiki/15-pragmata-pou-de-gnorizame-gia-ton-spoudaio-vangeli-papathanasiou/
Θα αναφέρω μόνον ότι, 14χρονοι, μαζί κάναμε το πρώτο μας σκασιαρχείο για δούμε –  σε πρωινή προβολή στον Ορφέα της Σταδίου – το “Και ο Θεός έπλασε τη γυναίκα” με τη Μπριζίτ Μπαρντό. Κι ακόμη, ότι μου είχε φανεί περίεργο όταν σ’ ένα πάρτι, στο σπίτι του στην πλατεία Αμερικής, η μητέρα του – καθηγήτρια μουσικής –   είχε πει: «Ο Βαγγέλης δεν παίζει πιάνο. Παίζει με το πιάνο». Αργότερα, με τα επιτεύγματά του – χάρη κυρίως στη δεξιοτεχνία του –, κατάλαβα τι εννοούσε η κυρία Παπαθανασίου…

Ο Βασίλης Αλεξάκης  σπούδασε δημοσιογραφία στη Λιλ της Γαλλίας, με υποτροφία της Λεοντείου. Μετά από τρίχρονες σπουδές επέστρεψε στην Ελλάδα για να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία, αλλά γύρισε να εγκατασταθεί στο Παρίσι το 1968, μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα.. Υπήρξε επί σειρά ετών συνεργάτης της εφημερίδας Le Monde και έγραψε τα πρώτα του βιβλία στα γαλλικά. Εκεί δούλεψε ως δημοσιογράφος, κριτικός βιβλίου και χρονογράφος. Έτσι εξοικειώθηκε με τη γαλλική γλώσσα στην οποία έγραψε τα πρώτα του μυθιστορήματα.
Το 2007 η Γαλλική Ακαδημία του απένειμε το Μεγάλο Βραβείο μυθιστορήματος, ενώ είχε τιμηθεί στη Γαλλία και με τα βραβεία Αλμπέρ Καμύ, Αλεξάντρ Βαιλάτ, Σαρλ Εσμπραγιά, Medicis (το 1995, για το βιβλίο του "Η μητρική γλώσσα").Το  Βραβείο της Γαλλικής Ακαδημίας, το 2007, ήταν για το βιβλίο του "μ.Χ.". Έργα του έχουν εκδοθεί, εκτός από τη Γαλλία, όπου κυκλοφορούσαν ταυτόχρονα σχεδόν με την Ελλάδα, στη Γερμανία, την Ισπανία, την Αρμενία, την Ιταλία, τη Ρωσία, την Τουρκία, την Αργεντινή, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.
Το 2017 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας από το τμήμα Γαλλικής γλώσσας και φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Σεπτέμβριος 1961 στο Άλσος της Ν. Φιλαδέλφειας ,με τους «κολλητούς» μου συμμαθητές, παραμονή της αναχώρησης του Αλεξάκη (πρώτος δεξιά, δίπλα του εγώ) στη Λιλ. Στη Γερμανία για σπουδές θα έφευγε και ο Αντώνης Μούτσιος (δεύτερος από αριστερά), ενώ οι άλλοι τρεις είχαμε μπει σε σχολές στην Ελλάδα. Ο Αλέκος Κυπριανός (πρώτος από αριστερά) στη Νομική Αθήνας, ο Γιώργος Βιδάλης (στο κέντρο) στην ΑΣΟΕΕ – τώρα Οικονομικό Πανεπιστήμιο και ο γράφων στην Πάντειο – τώρα Πάντειο Πανεπιστήμιο. Δυστυχώς έχουμε μείνει μόνο δυο: Ο Γ. Βιδάλης κι εγώ.
Για λόγους ισότητας προς τους προαναφερόμενους και όχι μόνον, αναρτώ τι γράφτηκε και γι’ αυτούς στο Souvenir, όταν τελειώσαμε το λύκειο το 1961, στις σελίδες «Οι τελειόφοιτοι σκιαγραφούν τους συμμαθητές τους».

Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΙΔΑΛΗΣ πέτυχε στην Ανωτάτη Εμπορική και έκανε σπουδαία καριέρα στην Εθνική Τράπεζα, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, σε καίριες θέσεις. Τελευταίο πόστο, πριν από τη συνταξιοδότησή του, η διεύθυνση του Καταστήματος της Εθνικής στο Κολωνάκι.

Ο ΑΛΕΚΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ πέτυχε στη Νομική Αθηνών και παράλληλα με τις σπουδές του, τις οποίες ολοκλήρωσε με άριστα, ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία εργαζόμενος στην “Ελευθερία”. Με τη διακοπή της έκδοσης της εφημερίδας λόγω της δικτατορίας, έχοντας πάρει ήδη το πτυχίο της Νομικής κατετάγη στην Αεροπορία. Μια επιδημία μηνιγγίτιδας που εκδηλώθηκε στη μονάδα του, του στέρησε τη ζωή. Ήταν μόλις 25 χρονών.

Και καταλήγω μ’ εμένα: Έγραψαν «στην τάξη τουλάχιστον δεν τον καταλάβαμε», ίσως γιατί από τα 16 μου με είχε… κυριεύσει το μικρόβιο της δημοσιογραφίας και δεν είχα χρόνο ν’ ασχοληθώ με τα «κοινά» της τάξης. (Βλέπε και https://www.syntaktisylis.gr/index.php/selides/apo-te-philadelpheia-sto-athletiko-reportage).  Ήξεραν τουλάχιστον ότι είχα στόχο τη Δημοσιογραφία. Δεξιά μια φωτογραφία μου 10 χρόνια νωρίτερα, τη σχολική χρονιά 1951-52, μαθητής της 2ας Δημοτικού.

Στις «σκιαγραφήσεις των τελειοφοίτων» δεν περιλαμβάνεται ο δεύτερος της φωτογραφίας στο Άλσος, ο Αντ. Μούτσιος, γιατί στην τελευταία τάξη έφυγε από τη Λεόντειο και αποφοίτησε από άλλο λύκειο.  Για τον ίδιο ακριβώς λόγο, δεν περιλαμβάνεται και ο Λουκιανός Κηλαηδόνης (αριστερά, από το Souvenir 1957-1958). Έγραψα γι’ αυτόν στην ανάρτηση στην οποία παραπέμπω στην αρχή του κειμένου, δημοσιεύοντας και τη -μοναδική ίσως – φωτογραφία του μαζί με τον Βαγγέλη Παπαθανασίου, στο Souvenir 1958-1959. Φωτογραφία που έγινε αμέσως viral.

186 χρόνια ιστορίας

Και δυο λόγια για το σχολείο μας, που λειτουργεί εδώ και 186 χρόνια. Ιδρύθηκε στην Αθήνα το 1838 από τον καθολικό ιερέα Κωνσταντίνο Σαργολόγο και είχε αρχικά το όνομα του πολιούχου Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη. Το 1889 μετονομάστηκε σε «Λεόντειο Λύκειο» προς τιμήν του φιλέλληνα Πάπα Δέοντος ΙΓ' και οκτώ χρόνια αργότερα μεταφέρθηκε στο νεοκλασικό κτίριο της οδού Σίνα 4, όπου και λειτούργησε μέχρι το 1962. Στη συνέχεια το κτήριο κατεδαφίστηκε και το οικόπεδο «αξιοποιήθηκε»
Το 1907 ο καθολικός Αρχιεπίσκοπος Αντώνιος ζήτησε από τους Μαριανούς Αδελφούς της Κωνσταντινούπολης να αναλάβουν τη διεύθυνση του «Λεοντείου Λυκείου». Έτσι, φτάνουν στην Αθήνα οι πέντε πρώτοι Μαριανοί Αδελφοί και δύο χρόνια αργότερα αναλαμβάνουν επίσημα τη διεύθυνση του σχολείου.

Στις φωτογραφίες, του Μάριου Λώλου, αριστερά (01) η εικόνα που αντικρίζαμε κάθε πρωί πριν ανέβουμε στις αίθουσες διδασκαλίας, μέχρι να εμφανιστούν  ο frère directeur, ο γυμνασιάρχης και οι καθηγητές που μας περίμεναν στο πλατύσκαλο. Κάτω από τις σκάλες – τότε τουλάχιστον –, το κυλικείο. Δεξιά (02), ο διάδρομος με τις αίθουσες.

Πριν από 100 χρόνια, το 1924, αναγέρθηκε το δεύτερο συγκρότημα της Λεοντείου στο τέρμα Πατησίων, στην περιοχή «Αλυσίδα»· τότε εκεί υπήρχαν ελαιώνες, μποστάνια και λιγοστές επαύλεις για τις καλοκαιρινές διακοπές των εύπορων Αθηναίων. Κατά τον πόλεμο του 1940 το κτήριο  των Πατησίων λειτούργησε ως στρατιωτικό νοσοκομείο, ενώ κατά τη διάρκεια της Κατοχής χρησιμοποιήθηκε ως κέντρο διανομής συσσιτίου. Μετά τον πόλεμο, το ένα από τα δύο κτήρια του συγκροτήματος των Πατησίων είχε ενοικιαστεί  στην Αστυνομία Πόλεων για τη στέγαση της Σχολής της.
Το συγκρότημα  της Ν. Σμύρνης, όπου μεταστεγάστηκε το σχολείο της οδού Σίνα, χτίστηκε το 1965 και συγχωνεύτηκε διοικητικά με αυτό των Πατησίων.
Ο frère Ιγνάτιος Καπετάνιος, μοναχός από το 1961, σε παλαιότερη συνέντευξη στον “Ελεύθερο Τύπο”, είχε πει στη Βικτωρία Τζούμα ότι «το παιδαγωγικό σύστημα του Τάγματος των Μαριανών Αδελφών – των Frères Maristes - βασίζεται κυρίως στη μετάδοση των γνώσεων και της καλής αγωγής. Αυτό που διαπνέει το έργο μας είναι το Ευαγγέλιο. Οι frères - αδελφοί στα γαλλικά - είναι κοσμικοί μοναχοί και έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στην εκπαίδευση». Παράλληλα πρόσθεσε ότι «οι frères που διοικούσαν μέχρι πριν από λίγα χρόνια το σχολείο, λόγω ηλικίας έχουν αρχίσει πια να αποσύρονται και πλέον δεν υπάρχουν πολλοί υποψήφιοι μοναχοί».
Βέβαια δεν είναι η μοναδική αλλαγή η «απόσυρση» των φρέρηδων, όπως τους αποκαλούσαμε μεταξύ μας οι μαθητές. Στην εποχή μας, πριν από 60τόσα χρόνια, στο δημοτικό φοιτούσαν μόνον καθολικοί μαθητές και το σχολείο ήταν αποκλειστικά «αρρένων». Τώρα, εδώ και πολλά χρόνια, δέχεται αγόρια και κορίτσια και δεν υπάρχει ο περιορισμός του δόγματος στο Δημοτικό ή στο Νηπιαγωγείο και τον παιδικό σταθμό, που δημιουργήθηκαν πολύ μετά τη δική μας αποφοίτηση. Δεν λειτουργεί ωστόσο προ πολλού το οικοτροφείο στα Πατήσια· δεν υπάρχουν πια «εσωτερικοί».
Η Λεόντειος με τα δύο σχολεία της - των Πατησίων και της Ν. Σμύρνης -, βασιζόμενη πάντοτε στο παιδαγωγικό σύστημα των Μαριανών Αδελφών, είναι καθιερωμένη πάνω από έναν αιώνα στη συνείδηση του κόσμου ως ένα από τα ιστορικά και πιο αξιόλογα εκπαιδευτήρια της Αθήνας· συνδυάζοντας τη Γαλλική κουλτούρα με την Ελληνική παράδοση.
Από το 2014, λειτουργεί στις εγκαταστάσεις των Πατησίων μουσειακός χώρος, στον οποίο παρουσιάζεται η ιστορία της Λεοντείου Σχολής· το "Musée des Frères Maristes & du Lycée Leonin" (Μουσείο των Αδελφών Μαριανών και του Λεοντείου Λυκείου).